Toplum Sözleşmesi - Jean Jacgues Rousseau - Dorlion Yayınları

Özgür bir birey olarak doğan insan ve her yerde zincirler içinde. Herhangi bir kişi kendini ötekilerin efendisi sanıyor, lakin onlardan daha fazla köle olmaktadır. Bu nasıl oldu? Bilmiyorum. Bunu meşru kılan ne olabilir? Bunu çözebileceğimi sanıyorum.

Yalnızca gücü ve gücün doğurduğu etkiyi göz önüne alsaydım, derdim ki: “Bir halk itaat etmeye mecbur olduğu ve itaat ettiği sürece, doğru yapar; boyunduruktan ne kadar erken kurtulabiliyor ve ondan kurtuluyorsa, daha da iyi yapar: çünkü özgürlüğünü, o özgürlüğü ondan kaçırmış olan aynı hukuk aracılığıyla kazanırken, ya onu geri almak için haklı nedenleri vardır, ya da özgürlüğünü onun elinden almaya kimsenin hakkı yoktu”. Ama toplumsal düzen gerçek bir haktır ve bütün ötekiler için dayanak görevi görür. Bununla birlikte bu hak asla doğadan kaynaklanmaz; dolayısıyla uzlaşımlar üzerinde kurulmuştur. Bu uzlaşmaların neler olduğunu bilmek söz gereklidir. O konuya girmeden önce, ileriye sürdüğüm iddiayı kanıtlamak zorundayım.

-Jean Jacques Rousseau