Osmanlı Ardıl Devletlerinin Siyasal Sistemleri Cilt - 1 - Ömer Temel - Adalet Yayınevi

Karşılıklı olarak bağımlılık ilişkisiyle birbirine bağlı yapılardan oluşan bütüne sistem ismi verilmektedir. Bu kavramın, her bilim dalında çeşitli sınıflandırmalarda kullanıldığı görülmektedir.

20. yüzyıla gelindiğinde ise siyaset bilimi içerisinde de aktif bir şekilde sistem kavramının telaffuz edilmeye başlandığı göze çarpmaktadır. Ancak siyasi sistem kavramından ne anlaşılması gerektiği hususunda farklı fikirler bulunmaktadır.

Bu noktada, Gabriel A. Almond’un tanımlamasından hareketle “siyasi sistem” kavramından; yasama, yürütme, yargı, siyasi partiler, baskı grupları gibi yapıların anlaşılması gerektiği zikredilebilir. Bu eserin muhtevası bu tanımlamadan hareketle belirlendiği için kitabın başlığında “siyasi sistem” kavramı kullanılmıştır.

Gerek ulusal gerekse de uluslararası akademik eserlerde, ülkelerin siyasi sistemlerinin tek bir çatı altında sınıflandırıldığı ve detayları ile incelendiği eserlerin yetersizliği bu konunun çalışılmasında ana motivasyonumuzu oluşturmuştur. Özellikle ülkemizde, ülkelerin siyasi sistemlerini hukuki anlamda kaleme alan akademik çalışmalarda sadece belli konuların üzerine değinildiği ve bu eserlerin genelinde Batı Avrupa ile Kuzey Amerika ülkelerinin incelendiği görülmektedir. Yabancı eserler incelendiğinde ise Dünyadaki tüm ülkelerin siyasi sistemlerinin tek bir eserde anlatıldığı ancak bu eserlerin ansiklopedi şeklinde yazıldığı, ülke sayısının fazla olması sebebiyle pek çok hususun kısaca anlatıldığı ve bu eserlerin uzun yıllar önce yazıldığı görülmektedir. Aradan geçen zaman içerisinde ülkelerin hükümet sisteminin değiştirildiği, yasama, yürütme ve yargı organlarının yapılarında ve seçim sistemlerinde ciddi sayılabilecek tadilatların yapıldığı, ülke siyasetine hâkim olan partilerin veya bu partilerin ideolojilerinin değiştiği, ülkelerin bölünerek içinden yeni devletlerin çıktığı ve hatta ülkelerin isimlerini dahi değiştirdiği göze çarpmaktadır. Bu sebeple yabancı literatürdeki kitapların oldukça eskimiş kabul edilebilecek bilgileri ihtiva ettiği söylenebilir.

Literatürde zikredilen bu eksikliklerin giderilmesi açısından, güncellenen bilgiler ışığında - ülkelerin siyasi sistemlerinin yeniden kaleme alınması ihtiyacı doğmuştur. Bu bağlamda, bu kitapta belirlenen başlıklar ile ülkelerin adeta künyesi çıkarılmaya çalışılmış ve detaylıca incelemeler yapılmıştır. Ancak Dünyadaki ülke sayılarının 200’ü geçmesi, “bu kitaptaki gibi detaylı planlanan ülke incelemelerinin” tek bir kitapta bir araya gelmesini engeller bir unsur olmuştur. Bu sebeple, uzun soluklu olması planlanan bu projenin ilk ayağının, bir coğrafi bölge belirlenerek bölümlere ayrılması gereği doğmuştur. Bu coğrafi bölge, Osmanlı hinterlandı olarak belirlenmiştir. Osmanlı ardıl devletlerinin sayısının fazla olması ve her bir ülkenin detaylıca incelenmiş olması sebebiyle oldukça hacimli olan bu eser iki cilt olarak planlanmıştır. Birinci cilt içerisinde yer alan ülkelerin belirlenmesinde her ne kadar Türkiye bir esas hat olarak belirlenmiş ve kuzeyinde bulunan ülkeler seçilmiş olsa da Kıbrıs Adasındaki devletler de bu cilt içerisinde incelenmiştir. Ancak yazar kaynaklı yaşanan bir durumdan ötürü yetişemeyen ve bu ciltte olması planlanan Ermenistan bölümü ikinci cilde kaydırılmıştır. İkinci ciltte ise Türkiye’nin güneyinde kalan Kuzey Afrika ile Orta Doğu’daki Osmanlı ardıl devletlerinin incelenmesi planlanmıştır. Osmanlı ardıl devletlerinin belirlenmesinde topraklarının tamamı veya &