Modları Çalıyorum-1 Piyanoda Yeni Keşifler kitabımda belirttiğim üzere 2. Kitap sizlerle buluştu. İlk kitaba gösterilen ilgi için öncelikle teşekkür ederim. Piyanoya yeni başlayan öğrenciler modlar ile tanıştı, tanışmaya devam ediyor. Piyanoyu mesleki ya da profesyonel olarak hayatına sokmak isteyenler ile amatör olarak ilerlerken teknik zorluklar için parmak egzersizi arayışında olanlara katkı olması adına Modları Çalıyorum-2 Piyanoda Yeni Yaklaşımlar kitabını hazırladım. Bu kitapla on iki yarım seste yedişer mod ile çalışmalar sizleri bekliyor.
İlk kitapta beyaz tuşlarla birlikte sadece tek diyez ve bemol, iki diyez ve bemol içeren modlar bulunmaktadır. Bu modlar örneğin beyaz tuşlarda do sesinden başlayarak si sesine, tek diyezli olanlarda sol sesinden başlayarak fa diyez sesine, tek bemollülerde fa sesinden başlayarak mi sesine kadar sıra ile çalınmaktadır.
Modları Çalıyorum-2 Piyanoda Yeni Yaklaşımlar kitabında ise tek bir ses üzerinde 7 modu sıra ile çalmaktayız. Yani Do İyonyenden Do Lokriyene sıra ile modların yedisi birden pratik edilmektedir. Bu kitapta modlar onaltılık değerinde ve dört oktav olarak çalınmaktadır. Do, Re, Mi, Sol, La Lidyen/ Do, Re, Mi, Sol, La Lokriyen ile Fa ve Si sesindeki tüm modlar bir oktav dörtlük, iki oktav sekizlik ve dört oktav onaltılık nota değerlerinde çalınmaktadır. Bunun nedeni Lidyende sağ elin 4. parmakta sona ermesi, Lokriyende ise sol elin 4. parmakta başlamasıdır.
Do İyonyen parmaklarını içeren tüm modlar ve seslerde ilave bir çalışma verilmiştir. Bu çalışma, temel modun önce 10’lu aralıkta, sonra 6’lı aralıkta çalınması üzerine kurulmuştur. Bu egzersizler iki oktav olarak sekizlik notalarda yazılmıştır.
Re bemol, Mi bemol, Fa diyez, La bemol ve Si bemol seslerindeki modlar sadece dörtlük değerde bir oktav olarak yazılmıştır. İsteyen piyanistler iki oktav ve/veya dört oktav olarak kendileri keşfedebilirler.
Modların kuruluşu ile ilgili tüm temel bilgiler ilk kitapta olduğundan burada ayrıca bahsedilmemiştir. Arzu edenler ilk kitaptaki mod bulma egzersizlerini de yapıp teorik bilgilerini pekiştirebilirler. Ancak bana göre en kolay mod bulma yönteminin modun derecesi ile olduğunu belirtmeliyim. Akılda tutulması gerekenler:
1- I.Derece Iyonyen, Majör diziye; VI.Derece Eolyen, doğal minör diziye karşılık gelmektedir.
2- Do Iyonyen, Re Doryen,Mi Frigyen, Fa Lidyen, Sol Miksolidyen, La Eolyen ve Si Lokriyen tamamen beyaz tuşlardan oluşmaktadır.
Kitabın 24 dizi dışında bir alternatif olarak kullanılması amaçlanmıştır. Kitaptaki çalışmaların teknik yeterliliğe ulaşmada kolaylık sağlayacağı düşünülmektedir. Sadece etütleri değil, sonat ve serbest parçaları deşifre ederken farklı bir bakış açısı kazanılacağı ümit edilmektedir.
Günümüzde doğaçlama performanslarda sıklıkla kullanılan modların birer kalıp olmaktan öte kendi müzikal arayışlarınızda sizlere soluk olması amaçlanmıştır. Modları Çalıyorum -2 Piyanoda Yeni Yaklaşımlar kitabının tüm sayfalarının defalarca katkı olması dileklerimle.
Doç. Dr. Ceylan ÜNAL AKBULUT