Manfred - Lord Byron - Ötüken Neşriyat

1816’da Goethe’nin Faustu’nu hususi olarak çevirtip okuyan Lord Byron’ın dramatik şiiri Manfred, muhtemelen Faust efsanesinden ve onun, Goethe’ninki dâhil olmak üzere, farklı yorumlarından ilham almıştır. Yayımlanışından bir yıl sonra Manfred’i okuyan Goethe de karakterler arasındaki yakınlığı görmüş ve şairle münasebet kurmuştur; ancak Manfred, Faust’la benzerlikler taşımakla birlikte, ondan bazı çok temel noktalarda ayrılır.

Efsaneye göre Faust hayattan sıkılmış melankolik bir entelektüeldir. Bu sıkıntıdan kurtulmak için Şeytan’ı çağırarak onunla bir anlaşma yapar. Şeytan’dan alacağı ilim karşılığında, birkaç yıl sonra ona ruhunu verecek ve sonsuza kadar Cehennem’e mahkûm olacaktır.

Manfred de Faust’a çok benzer bir trajik kahramandır. Zekâsı ve yetenekleriyle diğer insanlardan üstündür ve toplumla uyumsuzdur. Faust gibi o da acı çekmektedir. Ancak Faust’tan farklı olarak, ona işkence eden can sıkıntısı değil, Astarte adında bir kadınla yaşadığı açıklanmayan ilişkiden duyduğu suçluluk duygusudur.

Manfred de acısına son vermek için Faust gibi doğaüstü varlıklardan yardım ister. Fakat, Faust’un yaptığı gibi herhangi bir doğaüstü varlığa veya otoriteye boyun eğmeye kalkmaz. Aksine birçok metafizik varlığın kendi emrinde olduğunu söyler. Dinî yardımı reddeder ve ölümü karşılarken kimseye müdana etmez.

Faust’un farklı versiyonları, bilginin değerli ve zeki bir adamı nasıl yoldan çıkararak ruhunu lanetlediğine dair bir hikâye anlatır. Manfred de üstün bir birey olarak resmedilir, ancak ona işkence eden üstün zekâsı değil, geçmişteki eylemleridir. Lord Byron, 1817’de yayımlanan bu muhteşem şiirinde, entelektüelin acı çekse de başkalarının otoritesi altında yaşayamayan biri olduğunu vurgular.